Edukacja szkolna: Kitchen Lab 4 Kids

Celem działań jest międzynarodowa współprca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk.

Umiejętności w zakresie STEM stają się coraz ważniejszą częścią podstawowych umiejętności w dzisiejszym społeczeństwie wiedzy. Zgodnie z ważnym punktem odniesienia strategii UE na rok 2020 (co najmniej 95% dzieci - od 4 roku życia do wieku obowiązku szkolnego - powinno uczestniczyć we wczesnej edukacji), projekt odniósł się do potrzeby systemowego i zintegrowanego podejścia do ECEC poprzez identyfikację kluczowych zagadnień i pytań dla skutecznej edukacji STEM. Konsorcjum projektowe, koordynowane przez Akademię Ignatianum w Krakowie, składało się z 5 partnerów pochodzących z 4 krajów europejskich: IT, PL, ES, IR. Celem projektu było podniesienie jakości ECEC poprzez

A/ wzmocnienie umiejętności naukowych i metodycznych nauczycieli przedszkolnych poprzez udostępnienie im zbioru innowacyjnych zasobów oraz stworzenie sieci społecznej umożliwiającej wymianę pomysłów i wzajemne wspieranie się we wdrażaniu innowacji we własnym środowisku;

B/ wspieranie rozwoju myślenia naukowego u małych dzieci poprzez dostarczanie im pozytywnych, radosnych doświadczeń w nauce przedmiotów ścisłych, wzmacnianie ich zaangażowania i ciekawości poznawczej, a tym samym zapobieganie niedostatecznym umiejętnościom w zakresie uczenia się STEM w przyszłości;

C/ wspieranie zaangażowania rodziców;

D/ podnoszenie świadomości dyrektorów szkół i decydentów odpowiedzialnych za wdrażanie idei STEM do podstawy programowej w przedszkolu.

W trakcie wdrażania projektu zaplanowano przeprowadzenie szereg badań mających na celu zdiagnozowanie potrzeb nauczycieli oraz ich wiedzy na temat edukacji STEM. Opracowanie przez wszystkich partnerów odpowiednich narzędzi/pomocy dydaktycznych. Ewaluacja tychże narzędzi i ocena przydatności przez uczestników z czterech państw, w ramach wspólnoty uczącej się - testowanie ich w placówkach, ocena, opracowanie nowych i również ich testowanie, co miało z jednej strony przyczynic się do upowszechniania wypracowanych przez zespół projektowy materiałów dydaktycznych do edukacji STEM, ale również podniesienia kompetencji wspólnoty uczącej się oraz wymiana dobrych praktyk.

Zapraszamy na stronę projektu: http://kitchenlab4kids.eu/

Strona internetowa Klab4Kids nie tylko stworzyła mapę najlepszych europejskich praktyk w zakresie innowacyjnych metod edukacji naukowej, która pozwala uczestniczącym uniwersytetom na wzmocnienie programów nauczania ECEC poprzez wprowadzenie idei STEM do istniejących kursów. Obecnie służy jako narzędzie do promowania międzynarodowej wymiany najlepszych praktyk w zakresie wspierania aktywnego uczenia się STEM oraz zachęcania nauczycieli do poszukiwania nowych, nowoczesnych i interaktywnych metod efektywnego nauczania przedmiotów ścisłych. W perspektywie długoterminowej akcja Klab4Kids przyczyni się również do osiągnięcia celu edukacyjnego strategii Europa 2020 poprzez podniesienie umiejętności STEM wśród młodych ludzi - do 2020 r. mniej niż 15% uczniów osiągnie słabe wyniki - oraz zwiększenie oferty innowacyjnych produktów odzwierciedlających potrzeby społeczne.

 W ramach projektu podjęto następujące działania:

1/ Opublikowano "Raport" Teachers about STEM Education on the Preschool Level  z międzynarodowych badań porównawczych - diagnoza wiedzy i opinii nauczycieli na temat możliwości wprowadzenia edukacji STEM na poziomie przedszkolnym. Diagnoza zawierała dane dotyczące zarówno analiz jakościowych, jak i ilościowych, wraz z wyborem ważnej literatury dostępnej w języku angielskim i językach narodowych oraz analizami porównawczymi podstaw programowych w krajach projektu. W efekcie zaprojektowano matrycę podstawowych umiejętności STEM dla dzieci w wieku przedszkolnym;

2/ Zbiór zasobów STEM dla małych dzieci (Teaching Set) został zaprojektowany i opracowany przez zespoły z pięciu uczelni (Polski, Włoch, Italii, Irlandii, Hiszpanii) i opublikowany na stronie internetowej projektu w sześciu językach narodowych. Idea "ubogiego" laboratorium (wyposażonego w łatwo dostępne narzędzia, materiały i odczynniki) została wykorzystana w celu powiązania działań STEM z jedzeniem i procesem gotowania - "Przedszkolna kuchnia jako laboratorium naukowe". Dzięki takiemu powiązaniu działania STEM oferowane w projekcie mogą być łatwo odtworzone w warunkach domowych. Odkrywanie podstawowych pojęć naukowych związanych z żywnością (np. utlenianie, fermentacja, CO2, słodycz, gęstość itp.) powinno nie tylko pomóc dzieciom postrzegać żywność jako przedmiot badań naukowych, ale także sprawić, że doświadczenia edukacyjne będą znaczące, realistyczne, użyteczne w kontekście życia codziennego, a w konsekwencji rozwiną zdrowe nawyki żywieniowe;

3/ Na różnych portalach społecznościowych - 4 krajowych i 1 międzynarodowym - stworzono społeczności uczące się, które testowały i oceniały zestaw dydaktyczny. Międzynarodowa społeczność została zaproszona do weryfikacji zasobów zgromadzonych przez zespół projektowy, wymiany pomysłów, poszukiwania nowych innowacyjnych metod nauczania, projektowania nowych zasobów. Z pomocą nauczycieli ze wszytskich uczestniczących krajów stworzono instrukcje wideo, aby zapewnić wsparcie metodyczne wszystkim zainteresowanym wykorzystaniem działań STEM w rzeczywistym kontekście. Społeczność pozostanie otwarta po zakończeniu projektu, przynosząc korzyści nawet po zakończeniu badań i angażując coraz większą liczbę użytkowników.

4/ Uczestnicy (nauczyciele przedszkoli, studenci ze wszystkich uczestniczących w projekcie krajów) w ramach Learning Community zostali zaproszeni do przetestowania skuteczności edukacyjnej zasobów STEM w pracy z dziećmi. Ścieżki Edukacyjne zostały zaprojektowane jako elastyczne narzędzie pozwalające nauczycielom postrzegać edukację STEM jako długoterminowy proces, a nie pojedynczy eksperyment. Każda Ścieżka Edukacyjna została opisana jako logiczna sekwencja scenariuszy lekcji - rodzaj intelektualnej drogi, którą musi przebyć uczeń, aby opanować pewne umiejętności lub pojęcia. Uczestnicy nie tylko testowali, ale ich zadaniem było stworzenie własnych ścieżek edukacyjnych i ich wprowadzenie do pracy w przredszkolu.

5/ Wreszcie, wszystkie opisane elementy zostały zintegrowane w jeden interaktywny, przyjazny dla użytkownika Toolkit dostarczający nauczycielom i edukatorom zarówno metodologicznych, jak i teoretycznych wskazówek dotyczących wczesnej edukacji STEM. Toolkit jest obecnie dostępny w 5 językach: PL, EN, ES, CA oraz IT.

W działania projektowe zaangażowanych było około 1881 uczestników, w tym 135 nauczycieli doskonalenia zawodowego, 579 nauczycieli przed rozpoczęciem nauki, 636 rodziców i 566 dzieci. 

Materialnymi rezultatami KLab4Kids były: ewaluacja istniejących zasobów, propozycje działań i doświadczeń opartych na wybranych dobrych praktykach, opracowanie nowych scenariuszy i ich adaptacja dla dzieci w wieku przedszkolnym, testy i ewaluacje zasobów dydaktycznych (ocena dokonana przez praktyków i dzieci), ścieżki edukacyjne i wreszcie zestaw narzędzi do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Efektem projektu, przekraczającym początkowe oczekiwania, było rozszerzenie działań związanych z promowaniem idei edukacji STEM na inne obszary. Na podstawie diagnozy potrzeb interesariuszy opracowano kurs MOOC "Edukacja STEAM w przedszkolu", który został zrealizowany w ramach innego projektu (https://navoica.pl/). Na kurs w 4 edycjach zapisało się 390 osób, które nabyły wiedzę, umiejętności i kompetencje dotyczące edukacji STEAM. Ponadto złożono wniosek w kolejnej edycji programu Erasmus +, rozszerzając obszar wdrażania innowacyjnych rozwiązań związanych z edukacją STEM (Kids Lab for Sustainability). Działania KLab4Kids wzbudziły zainteresowanie nie tylko w krajach partnerskich, ale także w innych krajach Unii Europejskiej i poza nią. W działaniach związanych z projektem uczestniczyli (m.in.) nauczyciele, dyrektorzy i urzędnicy z Ukrainy.

Wszystkie grupy uczestników były zaangażowane w różne działania w ramach projektu:

1. Partnerzy (beneficjenci) - bezpośrednio zaangażowani w projekt realizowali kolejne działania opisane we wniosku: prowadzili badania, pisali raporty, organizowali szkolenia dla nauczycieli, brali udział w spotkaniach zespołów projektowych, organizowali ME, publikowali artykuły, przygotowywali wszystkie materiały do publikacji na stronie internetowej projektu i w mediach społecznościowych;

2. Edukatorzy (nauczyciele dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym), którzy bezpośrednio uczestniczyli we wszystkich działaniach KLa4Kids - aktywnie uczestniczyli w Społeczności Uczącej się z wszystkich krajów partnerskich, aby testować, weryfikować i oceniać zasoby zawarte w Teaching Set ; tworzyli nowe, oryginalne zasoby STEM dostosowane do poziomu przedszkolnego, prowadzili warsztaty w przedszkolach, aby zweryfikować jakość Ścieżek Edukacyjnych; uczestniczyli w sympozjach i warsztatach. Ich opinie - jako praktyków - dały podstawy do przygotowania Założeń edukacji STEM na poziomie przedszkolnym. Jest to też grupa, która upowszechniła ideę edukacji STEM w praktyce edukacyjnej, co udokumentowane jest filmami video. Łącznie w działaniach projektowych wzięło udział ponad 418 nauczycieli doskonalenia zawodowego, a w działania zaangażowało się 15 przedszkoli w pięciu krajach;

3. Interesariusze - dyrektorzy/kierownicy przedszkoli; rodzice; decydenci/władze lokalne nie zaangażowani bezpośrednio w praktyczne działania projektowe. Uczestniczyli oni jednak w wydarzeniach upowszechniających, byli informowani o wartościach rozwojowych wczesnej edukacji STEM i konieczności doskonalenia przedszkolnych podstaw programowych o ten nowy, innowacyjny wymiar. Informacje były rozpowszechniane również poprzez media społecznościowe, artykuły naukowe, broszury. Dla wielu interesariuszy sama idea edukacji STEM była nowa, dlatego ich wsparcie pomoże wprowadzić elementy Zestawu narzędzi (Toolikt) do praktyki edukacyjnej - poprzez wsparcie nauczycieli bezpośrednio zaangażowanych w pracę z dziećmi. Posiadanie przez decydentów informacji i docenienie innowacji STEM pozwala zespołowi projektowemu mieć nadzieję na pozytywną zmianę jakości programów przedszkolnych w przyszłości. Częściowo już obserwujemy na stronach przedszkoli uczestniczących w projekcie relacje z prowadzonych zajęć i efekty tego sposobu pracy z dziećmi, np. Przedszkole w Bukowinie Tatrzańskiej,  Przedszkole Radosna Chatka w Krakowie - zajęcia Budka z lemoniadą,czy Kuchcikowo 

4. Dzieci uczestniczące w doświadczeniach w ramach Fieldwork - to jedna z najważniejszych grup, dla których projekt był przeznaczony: 446 dzieci uczestniczyło bezpośrednio w warsztatach STEM w przedszkolu we wszystkich krajach parnterskich. np. Escola Vedruna Vall, Escola Sant Marti

Projekt dostarczył wielu dzieciom pozytywnych doświadczeń w nauce przedmiotów ścisłych; wywołał zainteresowanie nauką przedmiotów ścisłych wprowadzając nowe pojęcia, zachęcił dzieci do przeprowadzania eksperymentów naukowych, a także starał się walczyć ze stereotypami dotyczącymi płci przekonując dzieci, że zarówno, dziewczynki jak i chłopcy mają równe szanse zostać naukowcami kierując się swoimi wrodzonymi zainteresowaniami i zdolnościami. Relacje z tychże działań w różnych krajach można zobaczyć na Fb i na Youtube channel. 

5. Studenci ECEC na uniwersytetach w pięciu krajach europejskich (pre-service teachers) - mieli okazję uczestniczyć w działaniach w ramach Learning Community i w doświadczeniach  Fieldwork. Uczestniczyli w warsztatach STEM, przeprowadzali eksperymenty zawarte w Teaching Set - oceniali i ulepszali zasoby, uczyli się jak prowadzić zajęcia STEM z dziećmi na poziomie przedszkolnym. Wszystkie te działania, za zgodą wyrażoną przez rektorów uczelni zostały włączone do istniejących programów na kierunkach ECEC na uczelniach partnerskich, podnosząc w ten sposób jakość kształcenia nauczycieli, wspierając innowacyjną postawę u przyszłych pedagogów. Rezultat projektu - zestaw narzędzi- został udostępniony wielu studentom, wzbogacając ich doświadczenie i umożliwiając międzynarodową wymianę dobrych praktyk.

Jeśli chodzi o kamienie milowe projektu to zostały one zapewnione jako:

1) wyniki diagnozy wiedzy i opinii nauczycieli w 4 różnych krajach UE, zawarte w "Teachers about STEM Education on the Preschool Level. Comparative Analyses"- pozwoliły dostrzec, że nauczyciele w różnych częściach UE zmagają się z tymi samymi lub bardzo podobnymi przeszkodami/wyzwaniami/problemami, takimi jak: brak idei STEM w przedszkolnej podstawie programowej; brak wsparcia finansowego dla materiałów potrzebnych do przeprowadzania eksperymentów naukowych z dziećmi; brak wsparcia ze strony decydentów i dyrektorów przedszkoli dla włączania innowacyjnych pomysłów w regularną rutynę przedszkolną, itp.

2) działania w ramach Community of Learning and Practice  podczas ograniczeń COVID-19, pozwoliły nie tylko na poprawę jakości szkolenia studentów ECEC on-line, ale także na wprowadzenie w życie idei uczenia się łącznego, wymiany dobrych praktyk i doświadczeń w edukacji STEM.

3) informacje zwrotne zebrane podczas doświadczeń  Fieldwork od dyrektorów przedszkoli, rodziców, stowarzyszeń rodziców itp. - pozwalają dostrzec ogólnie pozytywne nastawienie do innowacji STEM jako wzbogacającej programy nauczania;

4) ME - lokalne i międzynarodowe konferencje/warsztaty oraz informacje zwrotne zebrane od uczestników potwierdzają, że istnieje pilna potrzeba takich inicjatyw, dostarczających nauczycielom gotowych do użycia materiałów.

Szewczuk, K. (2021). Zaangażowanie studentów kierunków nauczycielskich w edukację STE(A)M – przykłady dobrych praktyk. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(5 (63), 37-51. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1663.03 

Zdybel, D. (2021). Kuchnia jako laboratorium edukacji STEM w przedszkolu - od eksperymentu do ścieżki uczenia się. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(5 (63), 53-67. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1663.04

Szczotka, M., & Szewczuk, K. (2021). Students of Teacher Training Programs and Their Views on STEM: A Focus Interview. Elementary Education in Theory and Practice, 16(3(61), 115-137. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1661.08

Surma, B. (2021). Edukacja naukowa oparta na dociekaniu (IBSE - Inquiry Based Science Education) oraz STEAM w przedszkolu a zrównoważony rozwój . Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(5 (63), 11-24. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1663.01

Mińkowska, E. (2021). Gry komputerowe w edukacji STEAM – możliwości i przeszkody. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(5 (63), 69-78. https://doi.org/10.35765/eetp.2021.1663.05

Barlassina L., Menon S. (2020). Le STEM in cucina, dall'etá prescolare. Esperienze dal progetto KitchenLab4Kids, "Bricks", 3.

Surma, B., Rosati, N., Menon, S., Fuertes, M. T., Farren, M., & Maguire, F. (2020). Kitchen Lab for Kids: A Programme for Shaping STEM Skills in Preschool. Elementary Education in Theory and Practice, 14(4(54), 61-70. https://doi.org/10.35765/eetp.2019.1454.05

Rostek, I. (2020). Narratives in STEM Education. Elementary Education in Theory and Practice, 14(4(54), 39-48. https://doi.org/10.35765/eetp.2019.1454.03

Zdybel, D., Pulak, I., Crotty, Y., Fuertes, M. T., & Cinque, M. (2020). Developing STEM Skills in Kindergarten: Opportunities and Challenges from the Perspective of Future Teachers. Elementary Education in Theory and Practice, 14(4(54), 71-94. https://doi.org/10.35765/eetp.2019.1454.06

"Przedszkolaki naukowcami" autorstwa Katarzyny Rodeckiej www.europadlaaktywnych.pl

relacja https://www.frse.org.pl/aktualnosci/przedszkolaki-naukowcami-eksperymenty-w-kuchni

Wskaźniki ilościowe dotyczyły między innymi: liczby followersów na mediach społecznościowych; łącznej liczby uczestników projektu zaangażowanych bezpośrednio i pośrednio w działania projektowe (nauczyciele, uczniowie, rodzice, dzieci); liczby osób zarejestrowanych na stronie internetowej projektu i śledzących na mediach społecznościowych - FB i kanał You Tube; liczby raportów z postępów dostarczonych w trakcie trwania projektu; liczby artykułów upowszechniających rezultaty projektu na poziomie lokalnym/międzynarodowym; liczby ME organizowanych przez partnerów projektu; liczby zasobów/materiałów zawartych w finalnym Toolkit; liczby mini-filmów wyprodukowanych przez partnerów projektu w ramach działań IO3 i IO4. Liczby te zostały zebrane i przedstawione poniżej:

O1: ANALIZA BADAŃ

a) Liczba badań i projektów oraz najlepszych praktyk zidentyfikowanych i włączonych do literatury: ogółem 120 (każdy kraj zidentyfikował 20 materiałów w języku angielskim i 10 w języku narodowym - wszystkie zostały włączone do końcowego Zestawu Narzędzi/TOOLKIT).

b) Liczba:

- Grupy fokusowe: całkowicie 8 Grup fokusowych. 6-15 uczestników w każdej grupie w każdym kraju: łącznie 64 uczestników;

- Wywiady: ogółem 40 Wywiady. 10 uczestników w każdym kraju; łącznie 40 uczestników;

- Ankiety online: w 4 krajach uzyskaliśmy próbę 340 osób (149 Polska, 90 Irlandia, 55 Włochy i 46 Hiszpania).

c) Liczba uczestników zaangażowanych w różne formy badań w O1: 444

O2 ZESTAW NAUCZANIA/Teaching Set.

-Liczba lub zasoby wybrane do oryginalnego zestawu dydaktycznego: 20 dla każdego kraju; łącznie 80

Liczba lub zasoby ocenione przez społeczność: PL - 425, IT -57, ES-21, EN- 18; łącznie: 521 Wyniki formularzy ewaluacyjnych opublikowane na stronie internetowej projektu w formie graficznej

O3 WSPÓLNOTA UCZĄCYCH SIĘ.

-Liczba nauczycieli/pedagogów/studentów zaangażowanych w społeczność: łącznie 235 (PL-87, ES - 16, w tym 13 nauczycieli w okresie przedstażowym i 3 rodziców, IE - 20, IT-120, w tym 80 nauczycieli w okresie przedstażowym i 40 nauczycieli w okresie stażu)

-Liczba naukowców zaangażowanych w społeczność: ogółem 8 (4 - PL, 2 - IT, 1 - ES, 1 - IR)

-Liczba menedżerów społeczności: ogółem 6 (2 w IT, 1 w ES, 1 w IR, 2 w PL)

-Liczba i jakość zidentyfikowanych i wybranych istniejących zasobów: Ostateczna wersja Teaching Set zawierała ich całkowicie 381: 105 w EN, 70 w IT, 61 w ES i 60 CA, 9 w IR, 76 w PL;

-Liczba nowych zasobów stworzonych przez uczestników: 42 (11 w PL i ES, 10 w IR i IT)

O4 FIELDWORK EXPERIENCES

-Liczba doświadczeń związanych z pracą w terenie: ogółem 28 (PL-6, ES-6, IE - 4, IT- 6 w przedszkolach i 1 na obozie letnim dla dzieci z problemami społecznymi)

-Liczba studentów i nauczycieli zaangażowanych w zajęcia terenowe: ogółem 9 nauczycieli przedstażowych i 41 nauczycieli stażowych, w tym - (UIC) nauczyciele przedszkolni: 9 / studenci uniwersytetu: 6; DCU - 8 nauczycieli przedszkolnych, bez udziału studentów; LUMSA - 6 nauczycieli przedszkolnych, 3 nauczycieli stażystów, 1 pracownik socjalny na obozie letnim dla dzieci społecznie upośledzonych); AIK - 3 studentów, 12 nauczycieli, 1 pracownik naukowy;

-Poziom uczestnictwa obok całej ścieżki - identyczny pod względem liczby zaangażowanych nauczycieli i studentów, liczba dzieci nieznacznie uzależniona od warunków pandemicznych;

-Jakość uczenia się doświadczeń uczniów (oceniana poprzez ankietę końcową) - ogólnie zróżnicowane pozytywne odpowiedzi ze strony zarówno nauczycieli przedszkola, rodziców jak i dzieci biorących udział w projekcie;

-Liczba dzieci biorących udział w eksperymencie: 566 łącznie: UIC: 116; DCU - 90; LUMSA 120; PL - 240

-Liczba rodziców poinformowanych o doświadczeniach w terenie: łącznie ponad 636, w tym: (UIC) 116 rodzin w 6 doświadczeniach w terenie; DCU 160 poinformowanych rodziców; LUMSA 120 poinformowanych rodzin, PL - 240.

 O5 ZESTAW NARZĘDZI DLA EDUKATORÓW/ TOOLKIT

-Liczba publikacji wchodzących w skład Zestawu narzędzi 4 typY: zestaw dydaktyczny, ścieżki edukacyjne, broszura dla rodziców, wskazówki dla nauczycieli: 5 w różnych językach narodowych (w EN, PL, CA, ES, IT)

-Liczba zasobów wybranych do Toolkit: 381

-Liczba ścieżek edukacyjnych dla edukatorów zaprojektowanych do Zestawu narzędzi: 11 dostępnych w 5 językach narodowych (w PL, EN, ES, CA, IT)

-Liczba użytkowników końcowego zestawu dla nauczycieli (liczba pobrań): cyfrowa wersja zestawu narzędzi była gotowa pod sam koniec projektu, ale ścieżki zostały przetestowane przez nauczycieli. inne zasoby zostały pobrane - jako pojedyncze materiały - w sumie ponad 300 pobrań

Metodologia KLab4Kids opierała się na wdrożeniu precyzyjnego schematu pracy, w którym wszystkie działania były zaplanowane i zrównoważone pod względem wysiłku, odpowiedzialności i czasu. Aby uniknąć podejścia autoreferencyjnego, przez cały okres trwania projektu prowadzone były badania wśród bezpośrednich i pośrednich grup docelowych projektu. Zebrane wyniki zostały wykorzystane do zaprojektowania, a następnie wdrożenia rezultatów, które były monitorowane pod kątem zapewnienia jakości.

Wszystkie rezultaty  zostały zaprojektowane tak, aby były spójne pod względem treści, upowszechniania i wykorzystania. Jedną z wartości dodanych projektu była integracja tych wyników w celu zaproponowania nowych rozwiązań metodologicznych, co zostało wzmocnione przez efekt synergii wynikający ze współpracy między uczelniami.

Metodyka zarządzania projektem znajduje odzwierciedlenie w samym wniosku (opisanym we wniosku), który powstał dzięki sprawnemu i partycypacyjnemu zaangażowaniu wszystkich partnerów.

Współpraca między partnerami zapewniła jasną i logiczną koncepcję projektu i zadań oraz pomogła określić realną zdolność partnerów do realizacji tego, co zostało zaplanowane. W trakcie realizacji projektu wszyscy partnerzy byli informowani o postępach w realizacji projektu (comiesięczne spotkania on-line oraz pięć spotkań międzynarodowych koordynatorów projektu - ze względu na Covid-19, 2 z nich odbyły się on-line). Ponadto FPM wraz z AIK opracowała i udoskonaliła specjalne narzędzie, które umożliwiło partnerom uzyskanie jasnego obrazu projektu: nosi ono nazwę "Matryca upowszechniania i zarządzania" i jest reprezentowane przez internetowy arkusz kalkulacyjny Google, w którym wszystkie istotne działania, produkty, gantty, kamienie milowe i rezultaty są zidentyfikowane i opisane pod względem wskaźników jakości.

FPM, zaangażowany głównie w działania związane z projektowaniem i tworzeniem cyfrowym (cyfrowa wersja zasobów stworzonych przez ekspertów ds. treści), zawsze stosował metodologię USER-CENTRED, która pozwala na tworzenie cyfrowych artefaktów, które są łatwe w odbiorze i efektywne, aby mogły zostać przyjęte przez konkretne cele, dla których zostały pomyślane. Wszystkie zasoby zostały stworzone zgodnie z identyfikacją wizualną, którą FPM stworzył na początku projektu.

UIC wziął na siebie odpowiedzialność za przygotowanie wstępnej diagnozy wiedzy nauczycieli przedszkolnych oraz opcji dotyczących możliwości i wyzwań związanych z wprowadzaniem działań STEM na poziomie przedszkolnym. Zespół UIC zaprojektował narzędzia badawcze, stosując zarówno metodologię ilościową (ankieta), jak i jakościową (wywiady grupowe i półstrukturalne) do zbierania ważnych danych. Na koniec zespół UIC połączył wszystkie uzyskane wyniki w logiczny i kompleksowy raport z badań.

LUMSA uczestniczyła we wszystkich działaniach projektu, a/ przyczyniając się do przeglądu literatury, do porównania podstaw programowych dla edukacji przedszkolnej, do administrowania kwestionariuszami i przeprowadzania grup fokusowych; b/ projektując zestaw dydaktyczny, tworząc własne zasoby, tłumacząc i testując zasoby partnerów; c/ zapewniając strukturalny projekt 2 ścieżek edukacyjnych, które każdy z partnerów wdrożył i które zostały przetestowane w szkołach. Dodatkowo Lumsa współpracowała z lokalnymi i krajowymi stowarzyszeniami nauczycieli, takimi jak FISM Veneto, które zrzeszają 988 szkół, 300 przedszkoli, 92000 dzieci, 9000 pracowników.

Zespół DCU, będący ekspertem w projektowaniu Otwartych Zasobów Edukacyjnych, zapewnił wspólną strukturę mini-video dla wszystkich partnerów (mając na uwadze ideę tożsamości wizualnej projektu). Koordynował również formy działań społeczności uczącej się, dostarczając przykładów efektywnych postów w mediach społecznościowych i różnych form uczenia się przez internet - były one szczególnie pomocne w sytuacji pandemii i pracy online.

AIK ściśle współpracował ze wszystkimi partnerami na różnych etapach projektu. Zespół projektowy dokonał przeglądu literatury i zasobów, dokonał wyboru dobrych praktyk, opracował własne zasoby, przetestował i ocenił zasoby partnerów z grupą 87 uczniów i nauczycieli uczestniczących w Learning Community. AIK zweryfikował szablon opisu ścieżki edukacyjnej, zaprojektował 5 ścieżek edukacyjnych oraz wskazówki dla nauczycieli. W ramach zarządzania i realizacji projektu AIK na bieżąco informował partnerów o postępach projektu, motywował uczestników, rozwiązywał problemy związane z Covid-19, będąc w kontakcie z opiekunem NA.

Podsumowując, współpraca została oceniona przez partnerów jako wysoce efektywna, pomimo problemów wynikających z ograniczeń pandemicznych - wszystkie rezultaty opisane we wniosku zostały osiągnięte. Wszyscy partnerzy dowiedzieli się wiele o współpracy międzykulturowej i mieli okazję zaobserwować efekt synergii - wzajemne uzupełnianie się i inspirowanie w obszarze kompetencji, umiejętności, wiedzy.

Każdy z partnerów pełnił rolę lidera w opracowaniu jednego rezultatu, dzieląc się swoim doświadczeniem i wiedzą z innymi. Dzięki temu możliwe było osiągnięcie wysokiej jakości rezultatów zgodnych z wnioskiem (co znalazło odzwierciedlenie we wskaźnikach jakości). AIK jako główny koordynator projektu był odpowiedzialny za organizację pracy, dostarczenie szablonów głównych działań, wspieranie współpracy międzynarodowej. FPM, jako partner techniczny, miał obowiązki związane z projektowaniem, na pierwszym etapie, oraz w realizacji i organizacji zasobów multimedialnych: platformy internetowej, formularzy do tworzenia nowych kart zasobów, ścieżek edukacyjnych, zestawu narzędzi itp. W tym sensie jego rola była komplementarna w stosunku do wszystkich innych partnerów, którzy posiadają specyficzne kompetencje w zakresie pedagogiki dziecięcej. Podczas projektu K4K, FPM był również coraz bardziej zaangażowany w proces zdobywania wiedzy, ze względu na rozwinięte zainteresowanie STEM od wczesnych etapów edukacji. FPM dostarczyło plan jakości, zaprojektowało logo projektu i zasady identyfikacji wizualnej, prowadzi i analizuje proces wewnętrznej ewaluacji zarówno zarządzania projektem, jak i jego rezultatów.

Czterech partnerów o profilu pedagogicznym (AIK, LUMSA, DCU i UIC) było zaangażowanych we wszystkie działania pedagogiczne, dostarczając treści dla takich działań jak: prowadzenie badań, analiza danych empirycznych, opracowanie i projektowanie zasobów STEM/metod związanych z kuchnią, testowanie i ewaluacja zasobów, projektowanie Ścieżek Edukacyjnych, wytycznych dla nauczycieli i broszur dla rodziców itp. Każdy z partnerów miał swój specyficzny wkład związany ze specjalizacją członków zespołu:

a/ DCU był liderem w IO3 odpowiedzialnym za organizację działań dla connected learning. Mając największe doświadczenie w metodologii edukacji STEM, zespół DCU przyczynił się do rozwoju metodologii opisu zasobów, zaproponował matrycę do tworzenia filmów wideo, dostarczył cennych wskazówek dotyczących rozwoju działań społeczności uczącej się z wykorzystaniem mediów społecznościowych (Netiquete);

b/ UIC był liderem w IO1 odpowiedzialnym za dostarczenie końcowego raportu z badań "Teachers about STEM Education on the Preschool Level - Comparative Analysis" (luty 2020). UIC zapewnił również wymiar zrównoważonego rozwoju w zasobach STEM, dbając o uwzględnienie kwestii związanych z rozwojem zdrowych nawyków żywieniowych u dzieci, śladu węglowego warsztatów i materiałów itp. Zespół UIC przetłumaczył wszystkie zasoby STEM zawarte w ostatecznym zestawie narzędzi na język hiszpański i kataloński (który jest oficjalnym językiem edukacji w Katalonii), dbając o terminologię naukową używaną podczas zajęć.

c/ Lumsa była liderem w IO4 - Doświadczenia w terenie. Ich zespół zaprojektował i zweryfikował "Książeczkę dla rodziców", dodał wymiar integracyjny do zasobów edukacyjnych STEM, poprawiając ich jakość poprzez wskazanie nauczycielom, jak dostosować je do potrzeb dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. We współpracy z UIC, zespół Lumsa opracował plan zrównoważonego rozwoju, który został podzielony pomiędzy partnerów, pokazując potencjał zrównoważonego rozwoju działań sieci.

Dodatkowo, doświadczeni akademicko partnerzy współpracowali z lokalną społecznością, aby ocenić zasoby STEM, ścieżki edukacyjne i przeprowadzić eksperymenty w terenie. Zorganizowali spotkania z dyrektorami lokalnych przedszkoli wyjaśniającymi ideę wczesnej edukacji STEM, przeprowadzili szkolenia dla nauczycieli w trakcie i po zakończeniu projektu, co pomogło w upowszechnieniu wyników projektu. Zespoły AIK, UIC i DCU włączyły działania projektowe do istniejących przedmiotów na kierunku ECEC na swoich uczelniach (głównie praktyki semestralne), podnosząc w ten sposób jakość kształcenia przyszłych nauczycieli.

AIK z FPM przeprowadził działania upowszechniające za pośrednictwem mediów społecznościowych, opublikował artykuły naukowe we współpracy z innymi partnerami, uczestniczył w konferencjach naukowych dzieląc się ideą wczesnej edukacji STEM.

Wszyscy partnerzy na zmianę zajmowali się koordynacją strony internetowej projektu na FB.

Informacje pod adresem:

https://www.ignatianum.edu.pl/miedzynarodowe-sympozjum-kuchnia-jako-laboratorium-edukacji-stem-w-przedszkolu-kitchenlab4kids

Relacja z wydarzenia -Oczami naszych gości z Ukrainy

dr hab. Barbara Surma, prof. AIK

e-mail: barbara.surma@ignatianum.edu.pl

dr Dorota Zdybel